Bizans İmparatorluğu (Doğu Roma İmparatorluğu), 330 yılında Roma İmparatoru Konstantin tarafından İstanbul’un (o zamanki adıyla Konstantinopolis) başkent ilan edilmesiyle temelleri atılmış bir imparatorluktur. 476’da Batı Roma’nın çöküşünden sonra Doğu Roma, Bizans İmparatorluğu adıyla yaklaşık bin yıl boyunca varlığını sürdürmüştür.
Öne Çıkan Özellikler
1. Başkent: Konstantinopolis (İstanbul)
2. Resmi Din: Hristiyanlık (395 yılında Hristiyanlık resmî din oldu).
3. Dil: Başlangıçta Latince kullanılmış, 7. yüzyıldan itibaren Yunanca resmî dil haline gelmiştir.
4. Kültür: Roma, Helenistik ve Hristiyan geleneklerinin birleşimiyle oluşan zengin bir kültür.
—
Bizans’ın Tarihi Dönemleri
1. Kuruluş Dönemi (330-476):
İmparator Konstantin, Roma’nın başkentini Konstantinopolis’e taşıdı.
Roma’nın devamı olan bu devlet, Hristiyanlık ve Roma hukukunu temel aldı.
2. Altın Çağ (476-843):
İmparator I. Justinianus (527-565) döneminde Bizans, Akdeniz çevresinde genişledi.
Aya Sofya bu dönemde inşa edildi.
Justinianus Kanunları (Corpus Juris Civilis) hukukun temellerini oluşturdu.
3. İkonoklazm Dönemi (726-843):
İkonalara tapınma yasaklandı, bu durum kilisede büyük çatışmalara neden oldu.
843’te ikonaların tekrar kabul edilmesiyle dönem sona erdi.
4. Orta Dönem ve Zirve (9-11. yüzyıllar):
İmparatorluk ekonomik ve askeri olarak güçlendi.
Balkanlar, Anadolu ve Akdeniz’deki etkisi arttı.
5. Çöküş ve Haçlı Seferleri (11-13. yüzyıllar):
1071 Malazgirt Savaşı’nda Selçuklu Türklerine yenilgi, Anadolu’daki Bizans etkisini azalttı.
1204’te IV. Haçlı Seferi sırasında Konstantinopolis yağmalandı ve Bizans geçici olarak yıkıldı.
6. Son Dönem ve Yıkılış (13-1453):
1261’de Latin İmparatorluğu sona erdi, ancak Bizans eski gücüne kavuşamadı.
1453’te Osmanlı Sultanı II. Mehmet’in İstanbul’u fethiyle Bizans İmparatorluğu sona erdi.
—
Bizans Kültürü ve Mirası
Din ve Kilise: Bizans, Ortodoks Hristiyanlığın merkezi oldu. Konstantinopolis Patriği, Hristiyan dünyasında büyük bir otoriteye sahipti.
Sanat ve Mimari: Mozaikler, freskler ve dini yapılar (Aya Sofya gibi) Bizans sanatının zirvesini temsil eder.
Hukuk: Justinianus Kanunları, Avrupa hukuk sistemlerinin temelini oluşturmuştur.
Bilim ve Eğitim: Bizans, Antik Yunan bilgi ve bilim mirasını korumuş, bunu Orta Çağ Avrupası’na aktarmıştır.
Bizans İmparatorluğu, Orta Çağ boyunca hem Avrupa hem de İslam dünyası üzerinde derin etkiler bırakmıştır.
