
Hanefî mezhebine göre abdest almanın şartları, farzları ve sünnetleri belli kurallara dayanır. İşte detaylar:
ABDESTİN ŞARTLARI (ABDESTİN GEÇERLİ OLMASI İÇİN GEREKLİ OLANLAR)
1. Temiz Su Kullanmak
Abdest için kullanılacak suyun temiz (tahir) olması gerekir. Necis su ile abdest alınmaz.
2. Abdest Organlarında Engel Bulunmaması
Suyun abdeste engel olacak bir madde (oje, boya, kalın kir) bulunmadan, organlara ulaşması gerekir.
3. Niyet Şart Değildir
Hanefî mezhebinde niyet, abdestin geçerliliği için şart değildir. Ancak sevap kazanmak için niyet etmek müstehaptır.
4. Suyu Kullanabilme Durumu
Suyu kullanmaya engel bir durum (yaralanma, hastalık gibi) varsa teyemmüm yapılabilir.
5. Abdesti Bozan Bir Halin Bulunmaması
Abdesti bozan bir durumun (örneğin, idrar, dışkı, yellenme vb.) olmaması gerekir.
ABDESTİN FARZLARI
Hanefî mezhebine göre abdestin farzları dörttür:
1. Yüzü Yıkamak
Alından çene altına, bir kulaktan diğerine kadar olan yüz bölgesi yıkanır.
2. Elleri Dirseklerle Birlikte Yıkamak
Her iki kol dirseklerle birlikte tamamen yıkanır.
3. Başın Dörtte Birini Mesh Etmek
Islak el ile başın dörtte biri mesh edilir. Tamamının mesh edilmesi gerekmez.
4. Ayakları Topuklarla Birlikte Yıkamak
Ayaklar ve topuklar dahil, iyice yıkanır.
ABDESTİN SÜNNETLERİ
Sünnetler, abdesti tamamlayıcı ve sevap kazandırıcı unsurlardır:
1. Besmele ile Başlamak
“Bismillahirrahmanirrahim” diyerek abdeste başlanır.
2. Elleri Bileklere Kadar Yıkamak
Abdeste başlamadan önce eller yıkanır.
3. Ağız ve Burnu Temizlemek
Ağıza üç kere su almak (mazmaza) ve burna üç kere su çekmek (istinşak) sünnettir.
4. Her Organı Üç Kez Yıkamak
Farz olan organlar üç kere yıkanır.
5. Sıralamaya Dikkat Etmek
Yüz, kollar, baş ve ayaklar sırasıyla yıkanır.
6. Sağdan Başlamak
Sağ taraf önce yıkanır.
7. Parmak Aralarını Hilallemek
Parmak araları su ile iyice yıkanır.
8. Suyu İsraf Etmemek
Gereğinden fazla su kullanmamak sünnettir.
ABDESTİ BOZAN DURUMLAR
1. İdrar veya dışkı çıkması, yellenme.
2. Ağız dolusu kusma.
3. Kan, irin gibi bir sıvının akması.
4. Deriden kopan bir yaradan kan sızması.
5. Bayılma, sarhoş olma.
6. Namaz sırasında kahkaha ile gülmek.
HANEFÎ MEZHEBİNDE ÖNEMLİ HUSUSLAR
Tertip (Sıra): Organların belirli bir sırayla yıkanması farz değil, sünnettir.
Muvâlât (Ara Vermeme): Organların yıkanması sırasında ara vermemek sünnettir, farz değildir.